در این نوشتار به بررسی آثار نوشته شده در زمینه حیات اهل­ بیت و ذکر مناقب آنها در دو جریان فکری و مذهبی غالب جهان اسلام، یعنی شیعه و سنی، پرداخته شده است. محور اصلی مورد مطالعه ما دوره صفویه می­ باشد که از این شیوه تاریخ­ نگاری برای کسب مشروعیت در میان مردم بهره برد. ریشه­ های این جریان مناقب­ نگاری را می­ توان در قرن نهم در شهر هرات پی گرفت، شهری که خاستگاه تاریخ­ نگاری عصر صفوی محسوب می­ شود. ...

در پی سیطره یافتن سلجوقیان بر ایران و عراق و به سبب علاقه آنان به حمایت از تسنن، شیعیان دوازده امامی که امامیه خوانده می شدند، با سختگیری فرمانروایان جدید روبرو شدند. سلجوقیان آنان را از مناصب اداری راندند، پیشوای دینی آنان ، شیخ طوسی -مجبور به فرار از بغداد گردید و در پی سرکوب شورش بساسیری ، شیعیان ساکن در محله کرخ، مورد حمله سنیان قرار گرفتند. اما این وضع پایدار نماند و در طی سلطنت سلجوقیان ،...

0

چکیده در این مقاله کوشیده ام تا موضع شیعیان را نسبت به حکومت مغولان در ایران روشن نمایم. شیعیان همیشه توسط خلفا و حکومت های وابسته به آنها سرکوب شده بودند. بنابر این شیعیان دشمن خلفا بودند. اما سرانجام سلسله خلافت عباسی به دست مغولان مضمحل شد. بی تردید شعیان از این واقعه خوشحال شدند. از نظر شیعیان هر دو آنها غاصبان حکومت بودند. با این حال، مغولان برای شعیان بهتر بودند. زیرا مغولان نسبت به پیروا...

چکیده آنچه در این پایان نامـه می آید کنـکاش گونه ای است کـه به تطبیـق ابیـاتی از دیـوان ناصرخسرو با احادیث شیعی دوازده امامی می پردازد. این جستارگونه در صورتی می تواند دارای اهمیت تلقی شود که بتواند محمل هایی روایی برای ابیات بیابد تا از این رهگذر هم احیاناً گره از برخی ابیات گشوده شود و هم قضاوت درباره ی گزاره های ناصرخسرو از منظر مزبور سهل شود و ... برای این هدف در آغاز ابیاتی را که داری پیا...

تحول ساختاری تشیع امامی در طی دو قرن و نیم حضور ائمه و تبدیل جمعیتی پراکنده و غیرمتشکل به سازمانی تشکل یافته و سازماندهی شده، موضوع مهمی است و عوامل ایجاد این تحول، درخور بررسی است. مدیریت و رهبری ائمه، یقیناً اساسی ترین عامل تحقق این امر بوده است. در تبیین شاخصه ها و مؤلفه های این رهبری، نوع قرائت ائمه از دین و دین ورزی و نیز محتوای جامعه نگر آموزه های ائمه، نقشی اساسی در شکل دهی اندیشه ی اجتما...

در این نوشتار به بررسی آثار نوشته شده در زمینه حیات اهل‌‌بیت و ذکر مناقب آنها در دو جریان فکری و مذهبی غالب جهان اسلام، یعنی شیعه و سنی، پرداخته شده است. محور اصلی مورد مطالعه ما دوره صفویه می‌‌باشد که از این شیوه تاریخ‌‌نگاری برای کسب مشروعیت در میان مردم بهره برد. ریشه‌‌های این جریان مناقب‌‌نگاری را می‌‌توان در قرن نهم در شهر هرات پی گرفت، شهری که خاستگاه تاریخ‌‌نگاری عصر صفوی محسوب می‌‌شود. ...

یکی از برجسته ترین اشکال حیات فکری اهل سنّت و جماعت، مربوط به طیفی از ایشان است که توجّه توأمان به خلفای راشدین همراه با اعتقاد به  ائمّه اثنی عشر (ع) را در دایره باورهای مذهبی خود لحاظ می داشتند. مقاله حاضر، با استناد به اجزاء و رسایل متنوّع مجموعه ای خطّی به قلم میر جمال الدین محمّد حسینی جامی، از صوفیان حنفی مذهب سده های یازدهم و دوازدهم هجری، نحوه انعکاس این اندیشه را که کاتبش آن را کچکول (کشکول)...

شیعیان امامی مذهب که در دوره‏ی سیطره خاندان بویه از آسایش نسبی و اقتدار حکومتی برخوردار بودند در پی یورش سلجوقیان سنی به بغداد و بر افتادن حاکمیت بوئیان، دوران سختی را تجربه کردند. سلجوقیان، آنان را از مناصب اداری راندند، پیشوای دینی آنان - شیخ طوسی - مجبور به ترک بغداد شد و در پی سرکوب شورش بساسیری شیعیان ساکن شهر کرخ، مورد حمله سنیان قرار گرفتند. اما این وضع پایدار نماند و در طی سلطنت سلجوقیا...

نگارندۀ مقاله حاضر با بررسی آثار شیعه‏شناسان غربی درصدد است تا از میزان و نحوۀ شناخت آن ها در مورد آموزه‏های عقلانی ـ اعتقادی شیعه امامیه (عدل و امامت) مطلع شود. شیعه‏شناسان مورد مطالعه در این مقاله عبارت اند از: ویلفرد مادلونگ، مایر بارآشر، اتان کوهلبرگ، ونزبرو، رون بوکلی، هانری کربن، مونتگمری وات، هاینس هالم، و آندرو نیومن. نویسنده در پایان مقاله با توجه به وجوه مثبت و منفی آثار شیعه‏شناسان غ...